Για τις ολιγοεδρικές και την εκλογή με σταυρό σε μονοεδρικές

Η Καθημερινή αναφέρει:

Κατά πληροφορίες, πάντως, το ΠΑΣΟΚ δεν θα θέσει σε διαπραγμάτευση τον πυρήνα της γνωστής πρότασής του που προβλέπει τη δημιουργία μεγάλων περιφερειών και το παράλληλο σπάσιμο της επικράτειας σε μονοεδρικές. Ωστόσο κυβερνητικά στελέχη φέρονται πλέον να μην απορρίπτουν την αντιπρόταση της Ν.Δ., αντί πολλών μονοεδρικών να δημιουργηθούν ολιγοεδρικές περιφέρειες, όπως και την αντίστοιχη, οι βουλευτές να εκλέγονται στις μονοεδρικές με σταυρό - δηλαδή να κατέρχονται σε αυτές περισσότεροι του ενός υποψηφίου ανά κόμμα. Προκειμένου τέλος να αμβλυνθούν οι αντιδράσεις αρκετών στελεχών του ΠΑΣΟΚ που ισχυρίζονται ότι το νέο μοντέλο θα ισχυροποιήσει περαιτέρω τη δυνατότητα του εκάστοτε αρχηγού να επιλέγει τους βουλευτές, εξετάζεται ήδη η ανάδειξη των υποψηφίων στις ευρείες περιφέρειες μέσω ενδοκομματικών εκλογών, πρόταση που είχε σε ανύποπτο χρόνο κάνει ο κ. Σκανδαλίδης.

Διαφωνώ και με τις δύο πρότασεις (ολιγοεδρικές αντί για μονοεδρικές και σταυρός στις μονοεδρικές).

Κατ' αρχήν οι ολιγοεδρικές αποτελούν μια οριακή βελτίωση του υπάρχοντος συστήματος, κυρίως λόγω του σπασίματος της Β' Αθηνών και μερικών άλλων περιφερειών, ανάλογα με το ποιο ανώτατο όριο εδρών θα υιοθετηθεί.

Δεύτερον οι ολιγοεδρικές έχουν το σαφές μειονέκτημα πως δεν επιτρέπουν την σαφή και συνταγματικά προκαθορισμένη αυτονομία των βουλευτών, ειδικά αν συνδυάζονται με πλαφόν 3%:

Σε ένα σύστημα με μονοεδρικές όπως το πλειοψηφικό και το πραγματικό Γερμανικό σύστημα ένας υποψήφιος μπορεί να κατέλθει αυτόνομα σε μια μονοεδρική και να εκλεγεί και κανένας "αρχηγός" δεν μπορεί να κόψει έναν εν ενεργεία βουλευτή και να του στερήσει το δικαίωμα να κριθεί από το λαό της περιφέρειάς του.

Τέλος το κυνήγι του σταυρού, ειδικά σε μικρές ή μονοεδρικές περιφέρειες όπου κάθε κόμμα βγάζει ένα ή το πολύ δύο υποψήφιους οδηγεί σε εσωκομματικά μαχαιρώματα και πληθωρισμό ρουσφετολογικών υποσχέσεων στους ψηφοφόρους. Αντίθετα, στο σύστημα με τις μονοεδρικές χωρίς σταυρό, οι υποψήφιοι των κομμάτων είναι διακριτοί και δεν χρειάζεται καθόλου να ασχοληθούν με τον εσωκομματικό αγώνα.

Φυσικά η εσωκομματική δημοκρατία είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να υπάρξει κάθε σύστημα με μονοεδρικές ή ολιγοεδρικές. Όμως αυτή γίνεται δύσκολη από το γεγονός της απρόβλεπτης προκήρυξης εκλογών με βάση το Σύνταγμά μας.

Εν πάσει περιπτώσει το γεγονός πως το ΠΑΣΟΚ υπαναχωρεί από την αρχική άκαμπτη θέση του είναι θετικό. Κι ελπίζω το ίδιο να κάνει και η Νέα Δημοκρατία, και να προχωρήσουν σε μελέτη των εκλογικών ζητημάτων από πραγματικά μηδενική βάση με γνώμονα το εθνικό συμφέρον και όχι το προσωπικό συμφέρον επανεκλογής των βουλευτών τους.