ΠΡΟΔΟΤΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ

ΠΡΟΔΟΤΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ

Σάββατο 16 Ιανουαρίου 2010

Περιγράφοντας την Ελλάδα του 2010(ή αναφορά στον άνθρωπο του Πλατωνικού σπηλαίου).

«Οι σύγχρονες μεγαλουπόλεις είναι τα δικά μας σπήλαια όπου οι πανάρχαιες έννοιες του Ελληνισμού πνέουν τα λοίσθια.»
Ας θυμηθούμε την πάντα επίκαιρη αλληγορία του Πλατωνικού σπηλαίου και ας προσπαθήσουμε να τη συνδέσουμε με πρόσωπα και πράγματα της σημερινής εποχής (Πλάτωνος ,Πολιτεία, βιβλίο Ζ,514α-515α) «Ύστερα από αυτά λοιπόν είπα, παρομοίασε τη δική μας φύση σχετικά με την παιδεία και την απαιδευσία με την ακόλουθη εικόνα. Φαντάσου δηλαδή κάποιους ανθρώπους τάχα μέσα σε έναν υπόγειο τόπο διαβίωσης όμοιο με σπηλιά που έχει την είσοδό του ανοιχτή προς το φώς σε όλο το μάκρος της σπηλιάς, να βρίσκονται μέσα σε αυτόν από παιδιά αλυσοδεμένοι και στα πόδια και στους αυχένες ,ώστε να μένουν οι ίδιοι, και να βλέπουν μόνο μπροστά τους, και να μην μπορούν να στρέφουν τα κεφάλια τους κυκλικά εξ αιτίας των δεσμών. Φαντάσου επίσης να φέγγει για αυτούς από ψηλά και από μακριά μία λάμψη από φωτιά που καίει πίσω τους ,κι ανάμεσα στη φωτιά και στους δεσμώτες πάνω στην επιφάνεια της γής να υπάρχει δρόμος δίπλα στον οποίο φαντάσου ένα μακρύ τοιχάκι να είναι χτισμένο απέναντί του όπως ακριβώς οι θαυματοποιοί στήνουν μπροστά από τους θεατές τα παραπετάσματα».
Αν και το κείμενο έχει γραφεί περίπου πριν από 2400 χρόνια περιγράφει ακριβώς τα συμβαίνοντα στην εποχή μας. Αυτό δεν είναι τυχαίο. Διότι διαχρονικά το καλό και το κακό, το ωφέλιμο και το βλαβερό είναι ουσιαστικά απαράλλαχτες έννοιες. Οι τρόποι πραγμάτωσής αυτών των αξιών ή απαξιών αλλάζουν. Σταθερά ο Πλάτων εννοεί ως κακό και βλαβερό την απαιδευσία ,η οποία στους διαλόγους του κλασσικού φιλοσόφου είναι η λήθη της οδού του αγαθού. Πράγματι στην Ελλάδα του 2010 έχει λησμονηθεί όχι μόνο η οδός προς το αγαθό αλλά και αυτοί που πολέμησαν για αυτή την οδό. Ο σημερινός Έλληνας όχι μόνο δεν γνωρίζει την ιστορία του τόπου του εις βάθος -το πρόβλημα μεγαλώνει με τις νέες γενιές και σε σχέση με τα σκοταδιστικά σχολικά βιβλία-αλλά αγνοεί θεωρητικές και βιωματικές κατακτήσεις του έθνους του. Έννοιες όπως Απολλώνειο φώς, Διονυσιακό υποσυνείδητο, η έννοια του ήρωα φαίνεται ότι δεν συγκινούν τους σημερινούς Έλληνες , τη στιγμή βέβαια κατά την οποία χάνονται μέσα στο επερχόμενο σκοτάδι της σχολικής πραγματικότητας. Για το φιλόσοφο η κλειστότητα είναι το έλλογο κακό, η εκούσια φυλάκιση του ανθρώπου μέσα στην άγνοια .Το κακό αυτό δεν το διατυπώνει απλώς αλλά το ζωγραφίζει με την εικόνα της σπηλιάς. Οι σύγχρονες μεγαλουπόλεις είναι τα δικά μας σπήλαια όπου οι πανάρχαιες έννοιες του Ελληνισμού πνέουν τα λοίσθια. Τα σπίτια μας και οι καναπέδες μας είναι τα κελιά μας μέσα στα οποία τα αποβλακωτικά Μ.Μ.Ε αποτελούν τους σημερινούς δεσμοφύλακες. Τα μέσα των Ελευσινείων μυστηρίων, της σκέψης και του διαλογισμού, της καθημερινής πράξης μέσα από τα οποία οι Αρχαίοι πρόγονοι είχαν φθάσει σε υψηλά επίπεδα αρετής δεν συγκινούν τον Νεοέλληνα . Βουτηγμένος μέσα στο άγχος της καθημερινότητας ευρίσκεται μέσα σε σπήλαιο που του παρουσιάζεται εντέχνως ως σύγχρονη θαυμαστή αρχιτεκτονική, προϊόν του αγώνα μιάς ζωής.
Ο Πλάτων θεωρεί ότι οι αλυσίδες της άγνοιας είναι το αντίθετο από τα φτερά της γνώσης. Σήμερα στη χώρα που γέννησε τους Σπαρτιάτες, ναι αυτούς που δεν διέκοψαν τους γυμνικούς αγώνες όταν έχασαν στην Μαντίνεια αλλά διέταξαν «σιγή το πάθος φέρειν», αυτούς που ντρέπονταν να μην έχουν τιμημένο νεκρό στην οικογένειά τους, οι αλυσίδες που στοιχειώνουν το σημερινό Έλληνα έχουν πολλά ονόματα. Δεν υπάρχει νοητική επαφή με το ανώτερο αυτό που γαλούχησε με Απολλώνειο και Διονυσιακό τρόπο αυτόν τον τόπο. Ψυχικά η αδυναμία μας έχει κάνει έρμαιο επιτηδείων και συγχρόνων μέσων μαζικών χυδαίων ιδεολογιών και τρόπων διασκέδασης. Σωματικά ο φόβος μας έχει κάνει δειλούς, έχουμε αποσυνδέσει το σώμα μας από το ανώτερο λογιστικό με αποτέλεσμα τα νοσοκομεία, οι φαρμακευτικές εταιρείες και οι εκπρόσωποί τους να παίζουν τρισάθλια παιχνίδια στις πλάτες αγνοούντων ανθρώπων.
Για τον μαθητή του Σωκράτη η κυκλική κίνηση είναι η τέλεια κίνηση διότι στηρίζεται στην κάθοδο της ανάμνησης και στην άνοδο της πράξης. Ο σημερινός Έλληνας όμως πνιγμένος στην ακρισία και στην άγνοια της ανάμνησης και της πραγματικής πράξης έχει το δικαίωμα και κοιτάει μόνο προς το αδιέξοδο που έχουν ανοίξει μπροστά του οι σημερινοί σφετεριστές της ψυχής του, οι τοκογλύφοι των ονείρων του. Κοιτάει μόνο προς την ύλη, προς τις τράπεζες, προς τους ψεύτικους καταχραστές των ονείρων του και προς την επίγεια ζωή. Τα Ηλύσια πεδία συνεχώς απομακρύνονται από τη σημερινή Ελλάδα και στη θέση τους μπαίνουν οι μαριονέτες που εκ του Ζαππείου ομιλούν προς τους Έλληνες. Και όμως. Στην Αθήνα του 5ου αι. δεν υπήρχε περίπτωση τόσο λίγοι να κοροϊδεύουν τόσο πολλούς.
Το σπήλαιο πρέπει να διαθέτει και ψυχαγωγία-κατεστραμμένη λέξη. Οι θαυματοποιοί είναι διαχρονικοί. Δεν είναι Πλήθων να σου δείχνει το Άλλο. Είναι αυτοί που σε βάζουν πιο βαθιά στη σπηλιά. Ετυμολογικά καταχρώνται ιερά ονόματα που πλάσθηκαν για άλλους ανθρώπους και για άλλες εποχές. Ηθοποιός. Ποιώ ήθος(!).Οι πρωταγωνιστές στα σημερινά σίριαλ ποιούσιν ήθος;(!).Αυτοί σκοπό έχουν να ανανεώνουν την ψυχική υπομονή των φυλακισμένων ώστε να βγάλουν ακόμα μία μέρα στην κοινωνική φυλακή. Προσέξτε την πορεία των σημερινών ηθοποιών. Αρχίζουν με διαφημίσεις όπου μπροστά τους ο Καραγκιόζης ωχριά ,συνεχίζουν σε σίριαλ και έπειτα πέφτουν στο βαθύ προβληματισμό του συγχρόνου θεάτρου. Ιδεολογικά είναι ένα. Αριστεροί στο μυαλό, αμερικανάκια στο στομάχι και στις συνήθειες, και έχουν έναν εχθρό για να παραφράσουμε τον Έγελο «ό,τι εθνικό είναι και κακό». Οι τραγουδιστές. Ποιός θυμάται άραγε ότι η λέξη τραγούδι μας γυρίζει στα χρόνια της τραγωδίας (κοινή ετυμολογία τράγων ωδή); Στα χρόνια όπου το μέλος οδηγούσε τους τυχερούς μετόχους της τραγωδίας στην ανάμνηση και στην πράξη των ιερών και των οσίων; Σήμερα οι τραγουδιστές(;)πιστοί δούλοι του συστήματος μαλακώνουν την αγκύλωση των δούλων που κοιτάνε μόνο μπροστά μέσα στην σπηλιά, με το να τους δείχνουν συνέχεια ό,τι το γήινο, το ψευδοσυναισθηματικό και το επίγειο. Η ουράνια Αφροδίτη πέθανε, η Υπατία λησμονήθηκε σήμερα οι νέοι και οι νέες θα γίνουν όλοι ποδοσφαιριστές, τραγουδιστές και ηθοποιοί. Όλη τους η εξυπνάδα θα πάει στην τεχνολογία και στην απόκτηση χρήματος. Η μυστική οδός που μας συνδέει με το αγαθό και μας καλεί συνεχώς παραμένει κτήμα μόνο κάποιων ευλογημένων. Εξ άλλου για αυτό ο Κριαράς θέλει την κατάργηση των Αρχαίων ελληνικών-ουσιαστικά ούτε Νέα ούτε Αρχαία ελληνικά υπάρχουν. Η μία Ελληνική γλώσσα υπάρχει. Αλλά όταν διαβάζεις Πλάτωνα και Αριστοτέλη και ανακαλύπτεις ότι το ειμί έχει την ίδια προστακτική με το οίδα(γνωρίζω)διότι το να είναι σημαίνει το να γνωρίζεις, είναι δυνατόν στην Ελλάδα του 2010 να επιθυμούν τα «Αρχαία» Ελληνικά;

Πάντως ως Έλληνες επιβάλλεται πιά να ανατρέξουμε λίγο παρακάτω στην Πολιτεία (519 a-d) και να εφαρμόσουμε τη λύση που μας δίδει ο Πλάτων «Ημέτερον δη έργον ..ιδείν το αγαθόν και αναβήναι εκείνην την Ανάβασιν».

Β.Μ.

Δεν υπάρχουν σχόλια: