Γιάννης Ζουγανέλης: «Έβλεπα συναδέλφους μου να τρέχουν στα Φεστιβάλ της ΚΝΕ για να τα πάρουν»!

Το ταλέντο του αδιαμφισβήτητο. Βραβευμένος μουσικός, σατιρικός ηθοποιός, άνθρωπος με έντονες κοινωνικές ευαισθησίες. Συναντηθήκαμε στο θέατρο Χώρα, λίγη ώρα πριν βγει στη σκηνή και υποδυθεί τον σεξολόγο στην πετυχημένη παράσταση «Η σεξουαλική ζωή του κυρίου και την κυρίας Παπαχαραλάμπους». Έβαλε λίγο ουίσκι στην κούπα του, άναψε ένα τσιγάρο και μας μίλησε για την καριέρα του και γιατί αναγκάστηκε να την «χτίσει» πάνω σε ψέματα, την αιχμηρή σάτιρα που ασκεί και τους αντιγραφείς του, τη φούσκα του lifestyle και την εκπόρνευση που αυτό έφερε. Αποκαλύπτει πως ναι, έχει πάρει μαύρα χρήματα, έχει ενωθεί με τους διαδηλωτές στο Σύνταγμα, πονάει για την Ελλάδα που αιμοραγεί...

Από τη Φανή Πλατσατούρα

- Ήσασταν ο πρώτος που έκανε σάτιρα στην ελληνική τηλεόραση. Η σάτιρά σας είναι συχνά σκληρή, ενίοτε βωμολοχική, δεν χαϊδεύει αυτιά. Δεχθήκατε ποτέ λογοκρισία; Νιώσατε να σας αντιγράφουν μεταγενέστεροι ηθοποιοί;

«Δεν μιλάμε περισσότερο βωμολοχικά από ότι η κοινωνία μας. Ο λόγος είναι μία αντανάκλαση της ζωής μας. Ο βρώμικος λόγος είναι αυτός που δεν έχει σχέση με την ψυχή, ο λόγος που δεν αγαπάει. Έχω μιλήσει πολύ καυστικά για κάποιους, σατιρίζοντάς τους. Τόσο που θα έπρεπε να σηκωθούν και να με κάνουν μαύρο στο ξύλο. Και όμως κανείς δεν το επιχείρησε, όλοι γελάνε με τον τρόπο που τους σατιρίζω. Δεν με έχει προσβάλει ποτέ κανείς, οι κρίσεις που δέχομαι από τους δημοσιογράφους είναι θεμιτές. Ποτέ βέβαια δεν με έχουν κρίνει για την ψυχή μου ή τη γνωστικότητά μου, αλλά για την επιφανειακότητά μου. Το 1983 έκανα μια εξαιρετική παράσταση στο θέατρο Παρκ, ήρθε ο Μητσοτάκης να μας δει ένα καλοκαίρι και μετά με επισκέφθηκε στο καμαρίνι και μου είπε: "η έλλειψη σάτιρας στο πρόσωπό μου έγινε γιατί ήμουν παρών"; Είναι πάρα πολύ έξυπνος άνθρωπος ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης. Σε ό, τι αφορά την αντιγραφή, ναι με έχουν αντιγράψει κατ΄ επανάληψιν. Δεν θα αναφερθώ όμως σε συγκεκριμένα ονόματα».
- Σε καιρούς δύσκολους όπως αυτούς που διανύουμε τώρα, είναι απαραίτητη τελικά η σάτιρα; Σας ενδιαφέρει το ενδεχόμενο της τηλεοπτικής σας επιστροφής με μία τέτοιου είδους εκπομπή; Κάνοντας έναν απολογισμό, θα λέγατε ότι στην τηλεόραση έχουν αξοποιήσει το ταλέντο σας στο μέγιστο ή νιώσατε κάποια στιγμή αδικημένος;
«Υπάρχει μία πρόταση από την κρατική τηλεόραση για να παρουσιάσω μία σατιρική εκπομπή, είμαστε σε συζητήσεις. Πλέον έχω την πολυτέλεια να επιλέγω τις δουλειές μου. Γενικά δεν θεωρώ ότι με έχουν αδικήσει στην τηλεόραση. Κάποιοι βέβαια έχουν φοβηθεί κατά καιρούς τη σάτιρά μου. Στο παρελθόν είχα δεχθεί παρεμβάσεις από υπουργούς αλλά και από την εκκλησία. Με έχουν τιμήσει στην τηλεόραση, δεν έχω κανένα παράπονο. Την αδικία την αισθάνομαι στη μουσική. Διότι ξεκίνησα ως μουσικός, έχω ακαδημαϊκές γνώσεις, είμαι από τους λίγους μουσικούς που έχουν αναγνωριστεί στο εξωτερικό. Και εδώ στην Ελλάδα δεν το επικοινωνούν, έχουν φροντίσει να περάσουν το έργο μου στα ψιλά γράμματα. Γιατί η Ελλάδα κυριαρχείται από ημιμαθείς. Ό, τι προβάλλεται στη χώρα μας, προβάλλεται μέσα από μια περιορισμένη και δυστυχώς ελλειπή γνωστικότητα των αρμοδίων. Και βέβαια υπάρχουν και τα συμφέροντα, οι παρέες, τα κυκλώματα. Εγώ δεν άνηκα ποτέ σε τέτοιου είδους παρεάκια. Δεν ανήκω πουθενά, έχω αποποιηθεί τα σχήματα και τον διαχωρισμό της μουσικής».

- Η Τέχνη επιτελεί τον ρόλο της σήμερα; Να αφυπνίζει συνειδήσεις; Να μάχεται το κακό, το άνισο; Να προσφέρει καταφύγιο στις δυσκολίες; Βλέπετε γύρω σας σπουδαίους καλλιτέχνες που να είναι συγχρόνως και σπουδαίοι άνθρωποι;

«H Eλλάδα έχει μια λογική μαζικής κουλτούρας. Oι Έλληνες επέλεξαν πολιτικούς που αφαίρεσαν την παιδεία, πολιτικούς προβοκάτορες. Δε μπορείς να αφαιρείς τα αρχαία ελληνικά, να κάνεις το σύστημα μονοτονικό. Η έλλειψη παιδείας δημιουργεί συμπλέγματα. Παλαιότερα ήμουν στην κριτική επιτροπή της ΕΡΤ που αφορούσε σε έναν μουσικό διαγωνισμό. Ήταν ένας πιανίστας λοιπόν, που έπαιζε καταπληκτικά. Δεν τον πήραν ποτέ γιατί δε γινόταν ο μαθητής να είναι καλύτερος από τον δάσκαλο, δεν το άντεχαν όλο αυτό. Ποιος είναι όμως εκείνος που επιλέγει τι είναι το καλό και τι το κακό, αφού τα έχουμε μέσα μας και τα δύο; Γιατί τα ραδιοφώνα παίζουν μόνο 100 τραγούδια; Γιατί δεν θέλουν νέες δυνάμεις. Κάθε τι το νέο φοβίζει. Οι Έλληνες εκπαιδευτήκαμε στη μάζα, η Τέχνη όμως απευθύνεται στον άνθρωπο. Έχω συναντήσει στη ζωή μου μεγάλους καλλιτέχνες, που είναι όμως τόσο μικροί ως άνθρωποι. Αλλά ναι, υπάρχουν μεγάλοι καλλιτέχνες στην Ελλάδα. Οι ρεμπέτες, για παράδειγμα. Τον Σακελλάριο, τον Ζαμπέτα τους έβριζαν κάποια εποχή. Βλέπω μικρά παιδιά να συνεχίζουν ακόμη και σήμερα να θαυμάζουν τη Βουγιουκλάκη και αναρωτιέμαι "γιατί...". Ο Διονύσης Σαββόπουλος. Άλλος μέγας καλλιτέχνης. Μέντορας της ελληνικής μουσικής και πρωτοπόρος. Έγραψε τους «κωλοέλληνες» και λογοκρίθηκε γι΄ αυτό. Πρόβλεψε την εθνική μας κατάντια. Eγώ δεν θέλω αφιερώματα στο πρόσωπό μου όταν θα έχω πεθάνει. Τι να τα κάνω τότε; Τώρα θέλω να εξαργυρώσω την αγάπη. Γίναμε οπαδοί του life style και το πληρώσαμε ακριβά σε τελική ανάλυση. Εκπορνεύτηκαν συνειδήσεις και άτομα στο βωμό του lifestyle».

- Αναφέρατε παραπάνω πως δεν έχετε λάβει μέρος στις γνωστές κλίκες για χάρη της δουλειάς σας. Σας στοίχισε αυτό; Πώς αντέξατε τον ανταγωνισμό, το ψέμα που κυριαρχεί στον χώρο και καταφέρατε να ανδρωθείτε και να ξεχωρίσετε επαγγελματικά;

«Σήμερα επικρατούν οι ψεύτες, οι δοσίλογοι, οι όμορφοι - μόνο φαινομενικά-. Αυτοί που θα μείνουν στο τέλος όμως, θα είναι όσοι πονάνε μαζί με τον λαό. Όσοι πονάνε αληθινά. Είμαι 56 χρονών, δουλεύω από τα 15 μου χρόνια με τα ψέματα. Κάποτε μου είχε πει ο δάσκαλός μου και μέγας συνθέτης Νίκος Μαμαγκάκης, να μην πω στην δισκογραφική εταιρεία πως είμαι 15 χρονών. Γιατί έτσι θα έπρεπε να φέρω τη μάνα μου να υπογράψει το συμβόλαιό μου και θα έβλεπαν όλοι ότι είναι κωφάλαλη. Και ναι, είπα ψέματα πως είμαι ενήλικας. Μια άλλη φορά, ήρθε η μητέρα μου στο σχολείο και αναγκάστηκα να πω πως δε γνωρίζει ελληνικά, είναι Ιταλίδα και γι΄ αυτό τον λόγο δεν τους μιλά. Μεγάλωσα μικρός. Δεν είναι καλό το ψέμα αλλά μερικές φορές είναι καλύτερο από την αλήθεια...»

- Και οι δύο γονείς σας ήταν κωφάλαλοι. Πώς είναι για ένα παιδί να μεγαλώνει σε ένα τέτοιο ιδιαίτερο περιβάλλον; Νιώσατε ποτέ δαχτυλοδεικτούμενος;

«Ποτέ δεν ένιωσα περιθωριοποιημένος εξαιτίας των ιδιαίτερων ικανοτήτων των γονιών μου. Το αντίθετο. Είμαι περίφανος, ήταν πλούσιοι άνθρωποι σε όλα τους. Κατάλαβα από μικρός τον κοινωνικό ρατσισμό μέσα από τους γονείς μου, κατάλαβα ότι ως λαός είμαστε κατάπτυστο, δεν έχουμε αλληλεγγύη. Όταν είδα να λένε για τους γονείς μου "να οι κουφοί", χειροδίκησα. Και είμαι και γενικά υπέρ της χειροδικίας. Δεν θα υπακούσω σε ψεύτικους νόμους που θέσπισε μια ψεύτικη δικαιοσύνη. Έχω ως όπλο μου το δίκιο και όχι τη δικαιοσύνη. Κάθονται στις καθέδρες, φοράνες τις γραβάτες και πουλάνε μούρη. Όχι αυτή τη δικαιοσύνη δεν την θέλω».

- Είχατε μεγάλη αδυναμία στους γονείς σας. Θα μοιραστείτε μαζί μας μια προσωπική στιγμή;
«Η μάνα μου, αυτή η σοφή γυναίκα, ήταν 80 χρονών. Ήταν στο κρεβάτι, είχε αφυδατωθεί από το ζάχαρο και με ρώτησε στη νοηματική "Γιάννη θα πεθάνω"; Και της λέω "ναι". Έπρεπε να φύγει...»

- Τελικά ως λαός είμαστε πολιτισμένοι;

«Δεν είμαστε καθόλου πολιτισμένος λαός. Και το λέω ευθαρσώς. Δεν με ενδιαφέρει το κόστος των δηλώσεών μου. Ποιος είναι ο πολιτισμός μας; Πού μουτζώνουμε ο ένας τον άλλον; Πού πουλάμε μούρη με τα ακριβά μας αυτοκίνητα...;»
- Ποια είναι η γνώμη σας για συναδέλφους σας καλλιτέχνες που αναμειγνύονται με την πολιτική; 

«Θεωρώ την ιδιότητα του πολίτη ανώτερη από αυτή του πολιτικού. Δε μπορώ την αγάπη του κόσμου να την προσφέρω βορά σε ένα πολιτικό κόμμα. Έβλεπα συναδέλφους μου να τρέχουν στα Φεστιβάλ της ΚΝΕ για να τα "πάρουν". Δεν το έκανα ποτέ... Μια αηδία με πιάνει όταν ακούω να πολιτεύονται καλλιτέχνες. Δεν είναι στην ιδιοσυγκρασία μου να αφήσω ένα κόμμα να με εκμεταλλευτεί. Μου έχουν γίνει από αρκετά μικρή ηλικία προτάσεις να κατέβω στις εκλογές και με μεγάλα ανταλλάγματα μάλιστα, αλλά δεν είμαι ματαιόδοξος για να πω ναι».  
- Εκτός από πολιτικούς υπήρξαν και καλλιτέχνες που τα «άρπαξαν»; Έσείς έχετε φοροδιαφύγει ποτέ;

«Ναι και όσο μπορώ θα φοροδιαφεύγω, γιατί αυτό το κράτος δεν μου πρόσφερε ποτέ τίποτα. Και ας έρθουν να με πιάσουν. Και αν πήρα ένα χιλιάρικο μαύρα σε μια συναυλία που έκανα πριν 2-3 χρόνια, δε νομίζω να ζημιώθηκε το κράτος. Ούτε έκλεψα τίποτα. Τα λέω δημόσια, δεν κρύβομαι πίσω από το δάχτυλό μου. Kαι καλλιτέχνες υπήρξαν που τα πήραν και φοροδιέφυγαν αλλά δε μπορούν να συγκριθούν με τους πολιτικούς. Τώρα ρίχνουν τα πυρά τους στους καλλιτέχνες για να καλύψουν τις δικές τους λαμογιές. Οι καλλιτέχνες έκλεψαν κάποια εκατομμύρια. Οι πολιτικοί έχουν κλέψει δισεκατομμύρια.

- Έχετε κατέβει σε διαδηλώσεις; Θεωρείτε πως είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος αντίδρασης ή χρειαζόμαστε κάτι ποιο δραστικό; Αν μελλοντικά, οδηγούμασταν σε μία κοινωνική εξέγερση, θα βρισκόσασταν στην πρώτη γραμμή μάχης;

«Οι διαδηλώσεις ναι είναι ωφελιμιστικές. Αλλά όχι να διαδηλώνουμε ο ένας εναντίον του άλλου. Διαδήλωση είναι να σπάσεις τις τράπεζες με το κεφάλι σου. Με το πρόσωπό σου να φαίνεται, όχι να καλυφθείς πίσω από μία μάσκα. Ενδεχομένως ναι, πρέπει να χυθεί αίμα. Μέμφομαι τον ελληνικό λαό που κάνει πλάκα με κάθε είδους φασιστοειδή στοιχεία. Τι συγγένεια έχουμε εμείς, ως Έλληνες με αυτούς; Δεν με ενδιαφέρουν οι μασκοφόροι, να βγάλουν πρώτα τις μάσκες, να αποκαλύψουν τα πρόσωπά τους και μετά να διαδηλώσουν. Κατέβηκα στο Σύνταγμα τότε με τους "Αγανακτισμένους" αλλά δεν άντεξα να βλέπω κουκουλοφόρους. Σηκώθηκα και έφυγα. Δε μπορώ να ταυτιστώ με τέτοιου είδους λογικές. Ο αγώνας που πρέπει να γίνει, σαφώς θα έχει και θύματα. Για να κερδηθεί η ζωή, κάποιος πρέπει να τη χάσει. Αν συμφωνώ ιδεολογικά με την πορεία, θα μπω στην πρώτη γραμμή της μάχης, αρκεί να μην φαίνεται το πρόσωπό μου, γιατί φοβάμαι ότι θα έχω ειδική μεταχείριση. Δεν θα κατέβω με τους δημόσιους υπαλλήλους να διαδηλώσω για την ΑΔΕΔΥ και τα δικαιώματά τους. Θα πάω με πραγματικούς αναρχικούς που αντιστρατεύονται την εξουσία. Με τους αντιεξουσιαστές, θα πάω. Και ναι, θα είμαι και στην πρώτη γραμμή».

- Πριν λίγο καιρό «χρέωσαν» στην κόρη σας, την Ελεονώρα Ζουγανέλη, μια σχέση με τον Γιώργο Κιμούλη. Σας ενοχλεί να βλέπετε το παιδί σας να φιγουράρει σε lifestyle περιοδικά με αντικείμενο την προσωπική της ζωή;

 «Η κόρη μου είναι εξαιρετικός άνθρωπος. Δεν είναι ιδιοκτησία μου, την αντιμετωπίζω σαν ξεχωριστό άνθρωπο. Τη μεγαλώσαμε με γνώμονα την ελευθερία. Τα παιδιά πρέπει να κόβουν τον ομφάλιο λώρο και να αποκτούν δικά τους φτερά σε όλα τα επίπεδα. Την αγαπάω και την καμαρώνω. Βοήθησα ώστε να μην έχει αγωνία για τον βιοπορισμό της. Αυτή είναι και η μεγαλύτερη κατάκτηση της ζωής μου. Με ενοχλεί όταν απασχολεί τον Τύπο για την προσωπική της ζωή, με δημοσιεύματα που δεν έχουν ίχνος αλήθειας μέσα τους. Ένας εναγκαλισμός με έναν ηθοποιό, γίνεται αμέσως σχέση. Είναι τραγικό όλο αυτό, παραχαράζουν την αλήθεια για το κέρδος».

- Την αποτυχία - πορσωπική και επαγγελματική - τη φοβάστε; Έχετε κάνει συνεργασίες για τις οποίες να ντρέπεστε;

«Δεν φοβάμαι καθόλου την αποτυχία. Έχουν αποτύχει τραγούδια μου και είναι αυτά που αγαπάω περισσότερο απ΄ όλα. Στο θέατρο βέβαια οφείλω να ομολογήσω πως δεν έχω αποτύχει ποτέ. Και όχι, δεν ντρέπομαι για καμιά δουλειά απ΄ όσες έχω κάνει. Τα λάθη είναι δικά μου και δεν τα αποποιούμαι. Προτιμώ να ΄μαι μέτριος. Δεν μου αρέσει το τέλειο. Είναι συνυφασμένο με το τέλος, τον θάνατο, τον οποίο δεν φοβάμαι, αγαπάω όμως πάρα πολύ τη ζωή».

- Υπήρξαν στιγμές που να έπρεπε να ανεβείτε στη σκηνή και να κάνετε τον κόσμο να γελάσει, ενώ μέσα σας πονούσατε;

«Όταν έφυγαν οι δύο πιο αγαπημένοι άνθρωποι στη ζωή μου, ο πατέρας μου και η μητέρα μου, βγήκα πάνω στη σκηνή και έπαιξα κανονικά. Για μενα αυτό ήταν λύτρωση. Δε μπορώ να με λυπούνται οι γύρω μου...»                                                                                                                                               ΠΗΓΗ