Ο
Νίκος Καζαντζάκης αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους Έλληνες
λογοτέχνες και είναι ο περισσότερο μεταφρασμένος Έλληνας παγκοσμίως.
Σπουδαία έργα του μεταφέρθηκαν στη μεγάλη οθόνη, όπως “Ο Τελευταίος
Πειρασμός”, “Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται” και το “Βίος και Πολιτεία του
Αλέξη Ζορμπά”.
Εκτός από τα παραπάνω, κάποια από τα σπουδαιότερα έργα του είναι η διατριβή του επί υφηγεσία “Ο Φρειδερίκος Νίτσε εν τη Φιλοσοφία του Δικαίου και της Πολιτείας”, η “Οδύσσεια” που ήταν ένα επικό ποίημα στα πρότυπα της Οδύσσειας του Ομήρου, βοήθησε στη μετάφραση της Ιλιάδας και μετέφρασε και τη Θεία Κωμωδία του Δάντη. Επίσης έγραψε αρκετά ταξιδιωτικά συγγράμματα, που περιέγραφαν τα ταξίδια του ανά τον κόσμο. Και με χαρακτήρα δοκιμίου έγραψε το “Συμπόσιον” και, τέλος, ίσως το σπουδαιότερο από τα έργα του, την “Ασκητική”.
Γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης όταν αυτό ακόμα βρισκόταν κάτω από τον Οθωμανικό ζυγό. Το 1912 στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο κατατάχτηκε εθελοντής και αποσπάστηκε στο γραφείο του πρωθυπουργού Ελευθέριου Βενιζέλου. Αργότερα πρωτοστάτησε στη δημιουργία του Εκπαιδευτικού Ομίλου, και τότε συνδέθηκε φιλικά με τον Μεγάλο Ποιητή Άγγελο Σικελιανό. Έπειτα ακολούθησαν τα ταξίδια του και εργάστηκε ως ανταποκριτής ελληνικών εφημερίδων στο εξωτερικό. Μάλιστα σε ένα από τα ταξίδια του στην Ισπανία πήρε συνέντευξη και από τον Εθνικιστή Μιγκουέλ Πρίμο ντε Ριβέρα (πατέρα του Αρχηγού της Φάλαγγας, Χοσέ Αντόνιο Πρίμο ντε Ριβέρα).
Οι μελετητές του Καζαντζάκη δίνουν μεγάλο βάρος στις επιστολές του. Τα πιο απόκρυφα μέρη του χαρακτήρα του βρίσκονται εκεί μέσα και κάνει πραγματικές καταθέσεις ψυχής σε πολλές από αυτές. Όταν βρισκόταν στη Γερμανία και έγραφε την Ασκητική, έμαθε για το Ολοκαύτωμα της Σμύρνης και γράφει σε μία επιστολή του προς την πρώτη του σύζυγο, Γαλάτεια Αλεξίου: «Τα νέα από τη Σμύρνη είναι φρικώδη. Εσείς εκεί πέρα θα ξέρετε πολύ λίγα πράματα· όσα θέλει η λογοκρισία...» και ζητά διακαώς να μάθει την ψυχολογία του λαού. Είχε συλληφθεί αργότερα στο Ηράκλειο σε διαμαρτυρίες που ακολούθησαν την Μικρασιατική Καταστροφή, γιατί απαιτούσε μία τάξη Εθνική! Ακριβώς για αυτό το περιστατικό κάποιοι τον χαρακτηρίζουν σαν κομμουνιστή... την απάντηση τη δίνει ο ίδιος στην “Ομολογία της Πίστεώς μου” που εξέδωσε η εφημερίδα Νέα Εφημερίς, αναφερόμενος στο Κομμουνιστικό Καθεστώς, και στα γεγονότα της συλλήψεώς του: «Αυτό το αστικό Καθεστώς είναι ανίκανο να ρυθμίσει τις ανάγκες και τις ανησυχίες του κοινωνικού συνόλου, και οικονομικώς και κοινωνικώς και πολιτικώς, ακόμη και τις ηθικές αρχές και αξίες... εξυπηρετεί μόνο την άρχουσα τάξη». Επίσης ως εισαγωγικό σημείωμα σε μία από τις πρώτες εκδόσεις της Ασκητικής, χαρακτηρίζει την Κομμουνιστική ιδέα ως “στενή, καθυστερημένη και υλιστική”. Η ιδεολογία του ήταν μία ένωση του Εθνικισμού με το Σοσιαλισμό, αυτοί που αμαυρώνουν το όνομά του τον χαρακτηρίζουν “πατριώτη – μετακομμουνιστή” αλλά παίρνουν την απάντησή τους από τον ίδιο.
Την Εθνική του Σκέψη, άλλωστε, δείχνει και με ένα νέο Χρέος που προσθέτει, αργότερα, για μία νέα Πραγματικότητα, χωρίς «να ανατρέψωμεν την θρησκείαν, την οικογένειαν, την Πατρίδα, αλλά να δώσωμεν ανώτερον, βαθύτερον περιεχόμενον εις την θρησκείαν, εις την οικογένειαν, εις την Πατρίδα...».
Τις Ιδέες του εξέφρασε τέλεια και χωρίς κανένα ψεγάδι στην “Ασκητική” του, το «Κατά Καζαντζάκην Ευαγγέλιον», όπως είχε γράψει μία Ελβετική εφημερίδα. Οχτώ χρόνια πριν τη συγγραφή της, είχε επισκεφθεί το Άγιο Όρος, με τον Άγγελο Σικελιανό. Εκεί ήρθε σε επαφή με έναν ακόμη συγγραφέα, που τον θεωρεί μία από τις μεγαλύτερες επιρροές του, το Δάντη. Αυτή του η επίσκεψη στο Άγιον Όρος, τον μετέτρεψε σε έναν αιώνιο μύστη και ασκητή.
Ο ίδιος χαρακτηρίζει την Ασκητική ως μία Κραυγή και όλο το υπόλοιπο έργο του ως ένα σχόλιο στην Κραυγή αυτή. Έλεγε πως όλοι την παίρνουν σαν έργο τέχνης, ή σα φιλοσοφικό έργο, όμως δεν είναι τίποτα από αυτά. Και όσοι τη χαρακτηρίζουν έτσι, το κάνουν γιατί δεν έχουν την Κραυγή αυτή μέσα τους. Ήθελε να στείλουν ένα αντίτυπό της σε έναν από τους αγαπημένους του ποιητές, τον Κωστή Παλαμά, γιατί ήξερε πως θα μπορέσει να νιώσει την αγωνία της Ψυχής του.
Δε θα μπορούσα να γράψω όσα αισθάνομαι, προσωπικά, για το Έργο αυτό, γιατί τα λόγια είναι περιττά και περιοριστικά για να το χαρακτηρίσεις. Έτσι αξίζει να παραθέσουμε κάποια αποσπάσματα από αυτό, που δείχνουν το Μεγαλείο του...
«Η ράτσα σου είναι το μεγάλο σώμα, το περασμένο, το τωρινό και το μελλούμενο. Εσύ είσαι μια λιγόστιγμη έκφραση, αυτή είναι το πρόσωπο. Εσύ είσαι ο ίσκιος, αυτή το κρέας.»
«Το πρώτο σου χρέος, εχτελώντας τη θητεία σου στη ράτσα, είναι να νιώσεις μέσα σου όλους τους προγόνους. Το δεύτερο, να φωτίσεις την ορμή τους και να συνεχίσεις το έργο τους. Το τρίτο σου χρέος, να παραδώσεις στο γιο τη μεγάλη εντολή να σε ξεπεράσει.»
«Χρέος-Καθήκον, Πειθαρχία, Ιεραρχία, Τιμή και Αίμα, το χρέος προς την ράτσα, την Φυλή, προς το Έθνος. »
Και τέλος θέλω να καλέσω όλους τους αναγνώστες αυτού του άρθρου να μελετήσουν το Πιστεύω του Καζαντζάκη. Αποτελεί την επιτομή του Έργου του, και εμπεριέχει όλες τις σκέψεις του, όλα όσα έγραψε στις προηγούμενες σελίδες της Ασκητικής. ΠΗΓΗ:resistance-hellas.blogspot.com
Εκτός από τα παραπάνω, κάποια από τα σπουδαιότερα έργα του είναι η διατριβή του επί υφηγεσία “Ο Φρειδερίκος Νίτσε εν τη Φιλοσοφία του Δικαίου και της Πολιτείας”, η “Οδύσσεια” που ήταν ένα επικό ποίημα στα πρότυπα της Οδύσσειας του Ομήρου, βοήθησε στη μετάφραση της Ιλιάδας και μετέφρασε και τη Θεία Κωμωδία του Δάντη. Επίσης έγραψε αρκετά ταξιδιωτικά συγγράμματα, που περιέγραφαν τα ταξίδια του ανά τον κόσμο. Και με χαρακτήρα δοκιμίου έγραψε το “Συμπόσιον” και, τέλος, ίσως το σπουδαιότερο από τα έργα του, την “Ασκητική”.
Γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης όταν αυτό ακόμα βρισκόταν κάτω από τον Οθωμανικό ζυγό. Το 1912 στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο κατατάχτηκε εθελοντής και αποσπάστηκε στο γραφείο του πρωθυπουργού Ελευθέριου Βενιζέλου. Αργότερα πρωτοστάτησε στη δημιουργία του Εκπαιδευτικού Ομίλου, και τότε συνδέθηκε φιλικά με τον Μεγάλο Ποιητή Άγγελο Σικελιανό. Έπειτα ακολούθησαν τα ταξίδια του και εργάστηκε ως ανταποκριτής ελληνικών εφημερίδων στο εξωτερικό. Μάλιστα σε ένα από τα ταξίδια του στην Ισπανία πήρε συνέντευξη και από τον Εθνικιστή Μιγκουέλ Πρίμο ντε Ριβέρα (πατέρα του Αρχηγού της Φάλαγγας, Χοσέ Αντόνιο Πρίμο ντε Ριβέρα).
Οι μελετητές του Καζαντζάκη δίνουν μεγάλο βάρος στις επιστολές του. Τα πιο απόκρυφα μέρη του χαρακτήρα του βρίσκονται εκεί μέσα και κάνει πραγματικές καταθέσεις ψυχής σε πολλές από αυτές. Όταν βρισκόταν στη Γερμανία και έγραφε την Ασκητική, έμαθε για το Ολοκαύτωμα της Σμύρνης και γράφει σε μία επιστολή του προς την πρώτη του σύζυγο, Γαλάτεια Αλεξίου: «Τα νέα από τη Σμύρνη είναι φρικώδη. Εσείς εκεί πέρα θα ξέρετε πολύ λίγα πράματα· όσα θέλει η λογοκρισία...» και ζητά διακαώς να μάθει την ψυχολογία του λαού. Είχε συλληφθεί αργότερα στο Ηράκλειο σε διαμαρτυρίες που ακολούθησαν την Μικρασιατική Καταστροφή, γιατί απαιτούσε μία τάξη Εθνική! Ακριβώς για αυτό το περιστατικό κάποιοι τον χαρακτηρίζουν σαν κομμουνιστή... την απάντηση τη δίνει ο ίδιος στην “Ομολογία της Πίστεώς μου” που εξέδωσε η εφημερίδα Νέα Εφημερίς, αναφερόμενος στο Κομμουνιστικό Καθεστώς, και στα γεγονότα της συλλήψεώς του: «Αυτό το αστικό Καθεστώς είναι ανίκανο να ρυθμίσει τις ανάγκες και τις ανησυχίες του κοινωνικού συνόλου, και οικονομικώς και κοινωνικώς και πολιτικώς, ακόμη και τις ηθικές αρχές και αξίες... εξυπηρετεί μόνο την άρχουσα τάξη». Επίσης ως εισαγωγικό σημείωμα σε μία από τις πρώτες εκδόσεις της Ασκητικής, χαρακτηρίζει την Κομμουνιστική ιδέα ως “στενή, καθυστερημένη και υλιστική”. Η ιδεολογία του ήταν μία ένωση του Εθνικισμού με το Σοσιαλισμό, αυτοί που αμαυρώνουν το όνομά του τον χαρακτηρίζουν “πατριώτη – μετακομμουνιστή” αλλά παίρνουν την απάντησή τους από τον ίδιο.
Την Εθνική του Σκέψη, άλλωστε, δείχνει και με ένα νέο Χρέος που προσθέτει, αργότερα, για μία νέα Πραγματικότητα, χωρίς «να ανατρέψωμεν την θρησκείαν, την οικογένειαν, την Πατρίδα, αλλά να δώσωμεν ανώτερον, βαθύτερον περιεχόμενον εις την θρησκείαν, εις την οικογένειαν, εις την Πατρίδα...».
Τις Ιδέες του εξέφρασε τέλεια και χωρίς κανένα ψεγάδι στην “Ασκητική” του, το «Κατά Καζαντζάκην Ευαγγέλιον», όπως είχε γράψει μία Ελβετική εφημερίδα. Οχτώ χρόνια πριν τη συγγραφή της, είχε επισκεφθεί το Άγιο Όρος, με τον Άγγελο Σικελιανό. Εκεί ήρθε σε επαφή με έναν ακόμη συγγραφέα, που τον θεωρεί μία από τις μεγαλύτερες επιρροές του, το Δάντη. Αυτή του η επίσκεψη στο Άγιον Όρος, τον μετέτρεψε σε έναν αιώνιο μύστη και ασκητή.
Ο ίδιος χαρακτηρίζει την Ασκητική ως μία Κραυγή και όλο το υπόλοιπο έργο του ως ένα σχόλιο στην Κραυγή αυτή. Έλεγε πως όλοι την παίρνουν σαν έργο τέχνης, ή σα φιλοσοφικό έργο, όμως δεν είναι τίποτα από αυτά. Και όσοι τη χαρακτηρίζουν έτσι, το κάνουν γιατί δεν έχουν την Κραυγή αυτή μέσα τους. Ήθελε να στείλουν ένα αντίτυπό της σε έναν από τους αγαπημένους του ποιητές, τον Κωστή Παλαμά, γιατί ήξερε πως θα μπορέσει να νιώσει την αγωνία της Ψυχής του.
Δε θα μπορούσα να γράψω όσα αισθάνομαι, προσωπικά, για το Έργο αυτό, γιατί τα λόγια είναι περιττά και περιοριστικά για να το χαρακτηρίσεις. Έτσι αξίζει να παραθέσουμε κάποια αποσπάσματα από αυτό, που δείχνουν το Μεγαλείο του...
«Η ράτσα σου είναι το μεγάλο σώμα, το περασμένο, το τωρινό και το μελλούμενο. Εσύ είσαι μια λιγόστιγμη έκφραση, αυτή είναι το πρόσωπο. Εσύ είσαι ο ίσκιος, αυτή το κρέας.»
«Το πρώτο σου χρέος, εχτελώντας τη θητεία σου στη ράτσα, είναι να νιώσεις μέσα σου όλους τους προγόνους. Το δεύτερο, να φωτίσεις την ορμή τους και να συνεχίσεις το έργο τους. Το τρίτο σου χρέος, να παραδώσεις στο γιο τη μεγάλη εντολή να σε ξεπεράσει.»
«Χρέος-Καθήκον, Πειθαρχία, Ιεραρχία, Τιμή και Αίμα, το χρέος προς την ράτσα, την Φυλή, προς το Έθνος. »
Και τέλος θέλω να καλέσω όλους τους αναγνώστες αυτού του άρθρου να μελετήσουν το Πιστεύω του Καζαντζάκη. Αποτελεί την επιτομή του Έργου του, και εμπεριέχει όλες τις σκέψεις του, όλα όσα έγραψε στις προηγούμενες σελίδες της Ασκητικής. ΠΗΓΗ:resistance-hellas.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου