Σαν σήμερα, 19 Ιουνίου του 1951, πεθαίνει σε ηλικία 67 ετών ο Άγγελος Σικελιανός, ένας από τους κορυφαίους Έλληνες ποιητές του 20ού αιώνα. Ο Άγγελος Σικελιανός γεννήθηκε στη Λευκάδα, στις 15 Μαρτίου του 1884. Εκεί πέρασε τα παιδικά του χρόνια. Με την έλευση του νέου αιώνα, το 1900, αποφοίτησε από το Γυμνάσιο και εγγράφεται στη Νομική του πανεπιστημίου Αθηνών, σπουδές τις οποίες όμως δεν ολοκληρώνει ποτέ. Από νωρίς μελέτησε Όμηρο, Πίνδαρο, Ορφικούς και Πυθαγόρειους, λυρικούς ποιητές, προσωκρατικούς φιλοσόφους, Πλάτωνα, Αισχύλο, την Αγία Γραφή αλλά και τους ξένους λογοτέχνες.
Ο νεαρός Άγγελος
ταξιδεύει πολύ και στρέφεται από νωρίς στην ποίηση και το θέατρο. Το
1907 παντρεύεται με την Αμερικανίδα Eva Palmer στην Αμερική και το
επόμενο έτος μετακομίζουν στην Αθήνα. Η Palmer στο μέλλον θα στηρίξει
τον ποιητή τόσο ψυχολογικά όσο και οικονομικά, βοηθώντας τον στην
υλοποίηση της Δελφικής Ιδέας, η οποία είχε παγκόσμια απήχηση. Το ζευγάρι
αγαπά τη φύση και την αρχαία ελληνική ιστορία και κατά καιρούς μένουν
σε Λευκάδα, Συκιά Κορινθίας, Σαλαμίνα, Κηφισιά και Δελφούς.O Σικελιανός το 1909 δημοσίευσε την πρώτη του ποιητική συλλογή "Αλαφροΐσκιωτος", η οποία προκάλεσε ιδιαίτερη αίσθηση στους φιλολογικούς κύκλους, αναγνωριζόμενη ως έργο σταθμός στην ιστορία των νεοελληνικών γραμμάτων. Τα επόμενα χρόνια προχωρά στην έκδοση των τεσσάρων τόμων της ποιητικής συλλογής Πρόλογος στη Ζωή: Η Συνείδηση της Γης μου (1915), Η Συνείδηση της Φυλής μου (1915), Η Συνείδηση της Γυναίκας (1916) και Η Συνείδηση της Πίστης (1917). Ακολουθούν ακόμα τα χαρακτηριστικά ποιήματα Το Πάσχα των Ελλήνων και Μήτηρ Θεού, της περιόδου 1917 - 1920 καθώς και διάφορες συνεργασίες του με λογοτεχνικά περιοδικά της εποχής.
Ο
Σικελιανός, στις 11/11/1914, γνωρίζεται με τον Νίκο Kαζαντζάκη και τα
επόμενα χρόνια συχνά πυκνά περιπλανιούνται μαζί στην Ελλάδα. Η
αρχαιοελληνική πνευματική ατμόσφαιρα απασχόλησε βαθιά τον ποιητή και
συνέλαβε την ιδέα να δημιουργηθεί στους Δελφούς ένας παγκόσμιος
πνευματικός πυρήνας ικανός να συνθέσει τις αντιθέσεις των λαών («Δελφική
Ιδέα»). Για το σκοπό αυτό, ο Σικελιανός, με τη συμπαράσταση και
οικονομική αρωγή της γυναίκας του, δίνει πλήθος διαλέξεων και δημοσιεύει
μελέτες και άρθρα. 
Οι
Πρώτες Δελφικές Εορτές πραγματοποιήθηκαν το 1927 και διήρκεσαν δύο
ημέρες (περιελάμβαναν παράσταση του Προμηθέα Δεσμώτη του Αισχύλου,
γυμνικούς αγώνες, λαϊκούς χορούς κι έκθεση λαϊκής τέχνης) – η απήχησή
τους ήταν μεγάλη, σε παγκόσμιο επίπεδο και οι κριτικές που ασκήθηκαν
ήταν ή ενθουσιώδεις ή εντελώς αρνητικές. Το 1930 έγιναν και Δεύτερες
Δελφικές Εορτές. Το 1929, η Ακαδημία Αθηνών απένειμε στο Σικελιανό
αργυρό μετάλλιο για τη γενναία προσπάθεια αναβίωσης των δελφικών αγώνων,
αλλά η Δελφική ιδέα είχε ως αποτέλεσμα την οικονομική καταστροφή του
ζεύγους Σικελιανού – το οποίο χωρίζει το 1934. Έξι χρόνια αργότερα, ο
Σικελιανός ξαναπαντρεύεται με την Άννα Καμπανάρη-Καραμάνη.Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, ο Σικελιανός διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην πνευματική αντίσταση του λαού, με κορυφαία εκδήλωση το ποίημα και το λόγο που εκφώνησε στην κηδεία του Παλαμά το 1943.
Tο 1946
εξελέγη πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών ενώ το 1949 ήταν
υποψήφιος για το Βραβείο Νομπέλ. Ο Άγγελος Σικελιανός πέθανε στην Αθήνα
στις 19 Ιουνίου του 1951, και ενταφιάστηκε στους Δελφούς, όπου τον
ακολούθησε ένα χρόνο αργότερα η πρώτη του σύζυγος Eva Palmer. Ήταν ο
πρώτος Έλληνας λογοτέχνης του 20ου αιώνα ο οποίος προτάθηκε για το
βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας (1949).
Στον Παλαμά
Ηχήστε οι σάλπιγγες... Καμπάνες βροντερές,
δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα...
Βογκήστε τύμπανα πολέμου...
Οι φοβερές σημαίες, ξεδιπλωθείτε στον αγέρα!
Σ' αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα! Ένα βουνό
με δάφνες αν υψώσουμε ως το Πήλιο κι ως την Όσσα,
κι αν το πυργώσουμε ως τον έβδομο ουρανό,
ποιόν κλει, τί κι αν το πει η δικιά μου γλώσσα;
Μα συ Λαέ, που τη φτωχή σου τη μιλιά,
ήρως τη πήρε και την ύψωσε στ' αστέρια,
μεράσου τώρα τη θεϊκή φεγγοβολιά
της τέλειας δόξας του, ανασήκωσ' τον στα χέρια
γιγάντιο φλάμπουρο κι επάνω από μας
που τον ύμνούμε με καρδιά αναμμένη,
πες μ' ένα μόνο ανασασμόν: «Ο Παλαμάς!»,
ν' αντιβογκήσει τ' όνομά του η οικουμένη!
Ηχήστε οι σάλπιγγες... Καμπάνες βροντερές,
δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα...
Βογκήστε τύμπανα πολέμου...
Οι φοβερές σημαίες, ξεδιπλωθείτε στον αγέρα!
Σ' αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα! Ένας λαός,
σηκώνοντας τα μάτια του τη βλέπει...
κι ακέριος φλέγεται ως μες στ' άδυτο ο Ναός,
κι από ψηλά νεφέλη Δόξας τόνε σκέπει.
Τί πάνωθέ μας, όπου ο άρρητος παλμός
της αιωνιότητας, αστράφτει αυτή την ώρα.
Ορφέας, Ηράκλειτος, Αισχύλος, Σολωμός
την 'Αγια δέχονται ψυχή τη τροπαιοφόρα,
που αφού το έργο της θεμέλιωσε βαθιά
στη γην αυτή με μίαν ισόθεη Σκέψη,
τον τρισμακάριο τώρα πάει ψηλά τον Ίακχο
με τους αθάνατους θεους για να χορέψει.
Ηχήστε οι σάλπιγγες... Καμπάνες βροντερές,
δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα...
Βόγκα Παιάνα! Οι σημαίες οι φοβερές
της Λευτεριάς ξεδιπλωθείτε στον αγέρα!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου